اواخر اسفند‌ماه بود. برف‌های مانده از زمستان کم‌کم آب می‌شدند. اهل خانه در آمد و شد بودند. سبزه نوروز کنار سفره هفت سین ذره ذره قد می‌کشید. سال نو می‌شد و خانه چشم انتظار دختری بود از مادری شاعر و پدری ادیب. خانه‌ای در محله ششگلان، بنا شده در تبریز. خانه‌ای که چشم گشودن بانوی شعر ایران، رخشنده اعتصامی معروف به پروین اعتصامی را به خود دید. اگر برایتان دانستن درباره خانه‌ای که پروین در آن قد کشیده جالب است با ایران پلنر همراه باشید .
پروین اعتصامی، تبریز، سال 1285
بیست‌و‌پنجم اسفند‌ماه بود که پروین اعتصامی در تبریز متولد شد. مادر پروین، اخترالملوک اعتصامی یکی از واپسین شاعران دوره قاجار و پدرش اعتصام الملک، از نویسندگان و مترجمان نامی اواخر دوره قاجار بودند. پروین دختر یکی یکدانه خانه اعتصامی از دوران کودکی در همان تبریز، در کنار پدرش با ادبیات ایران و جهان آشنا شد.
ادبیات فارسی و عربی را آموخت و از حضور استادانی چون ملک‌الشعرای بهار و دهخدا بهره برد. در کودکی با خانواده به تهران آمد و با مشروطه‌خواهان و چهره‌های فرهنگی آشنا شد. سرنوشت پروین گویی با هجرت از دیار و خانه‌اش گره خورده بود. در بیست‌وهشت سالگی با پسر عموی پدرش، مردی نظامی ازدواج کرد و راهی کرمانشاه شد. اما زندگی با روحیه نظامی فضل الله همایون برای پروین بسیار دشوار بود.
دو ماه‌و‌نیم از زندگی زناشویی‌اش نگذشته بود که از همسرش جدا شد، به تهران بازگشت و در دانشسرای عالی به کتابداری مشغول شد. هفت سال بعد هنگامیکه پروین سی و پنجمین بهار زندگیش را به چشم دید، در اثر بیماری حصبه بسیار ناتوان شد و از دنیا رفت. پروین اعتصامی بانوی شاعر ایران، به سبب بکاربردن سبک شعری مناظره، بسیار پرآوازه شد.
وی که با زبان شعر به انتقاد از ظلم و ستم زمانه خود می‌پرداخت و آن‌ها را در قالب مناظره میان اشیا و حیوانات و گیاهان بیان می‌کرد، توانست یکی از دیوان‌های اشعارش را در زمان حیاتش به چاپ برساند. درواقع اشعار پروین به دو سبک و روش سروده می‌شدند. یکی به سبک خراسانی با زبان اندرز و نصیحت و دیگری به سبک عراقی به صورت داستانی و مناظره. سبکی که به سبک شعر سعدی بسیار نزدیک بود شهرت فراوانی یافت. دیوان اشعار پروین در قالب‌های مثنوی و قطعه و قصیده است و از 606 شعر تشکیل شده.
خانه پروین اعتصامی در تبریز
خانه خشت و بنایی ست که هویتش را از عناصر گوناگونی می‌گیرد. از معماری که آن را طراحی می‌کند تا فردی که خشت روی خشت می‌گذارد و گاهی محلهای که خانه در آن بنا می‌شود. اما در تاریخ خانه‌های فراوانی بوده‌است که هویتش را از اهل خانه گرفته‌است. از نام‌دارانی که در آن چشم گشودند، بزرگ شدند و از مشاهیر روزگار گشتند.
خانه پروین اعتصامی نیز چنین است. پروین اعتصامی در بیست‌و‌پنجم اسفند‌ماه 1285 در محله ششگلان تبریز در این خانه بدنیا آمد. خانه‌ای حدودا هزار و سیصد متری که پروین بازی‌های کودکی‌اش را با دویدن در حیاط 920 متری آن گذرانده‌بود. خانه‌ای دو طبقه که زیرزمین، آب‌انبار، دو بهار خواب و سه اتاق دارد. خانه‌ای بنا شده در زمان پهلوی اول، که اندرونیش از دو اتاق با یک سالن بزرگ تشکیل شده بود و تنوری داشت برای پخت نان اهل خانه، که بعدها طی مرمت از زیر خاک بیرون آمد.
این خانه تاریخی که امروز محل بازدید بسیاری از گردشگران شده دارای حوض‌خانه‌ای ست با سقف کلیل آذری و پنج اتاق گهواره ای. خانه اختر چرخ ادب هم اکنون در یکی از خیابان‌های تبریز به نام خیابان عباسی ست، در کنار مسجد میرآقا و در کوی ساوجبلاغی. پروین تا هفت سالگی از هشتی این خانه عبور کرده و دورتادور حوض میانی آن دویده و در حیاط باصفای آن قد کشیده‌است. اما چه کسی می‌داند که بانوی شعر ایران در کدام یک از اتاق‍های این خانه قدیمی زبان به گفتن اولین کلمات گشود که بعدها آوازه اشعارش به گوش ایران و جهانیان رسید؟
