آیت الله طالقانی از شخصیت‌های ایران بود که در راه رشد و آزادی مردم ایران زمین تلاش و کوشش بسیار نمود. روستای گلیرد واقع در شهرستان طالقان، محل خانه مردیست که نامش در زمره آزادی طلبان این سرزمین ثبت شده‌است . با ایران پلنر همراه باشید تا درباره محل سکونت این شخصیت برجسته بیشتر بدانید.
گذری کوتاه به زندگی سید محمود طالقانی
در نیمه اسفند 1289 بود که سید محمود طالقانی در روستای گلیرد شهرستان طالقان متولد شد. دوران کودکی را به تلمذ علوم اسلامی نزد پدرش ابولحسن گذراند و بعد از آن مشغول به تحصیل در مدارس رضویه و فیضیه شد. وی از مرجع بزرگ آن زمان، آیت‌الله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی، اجازه نامه اجتهاد را کسب کرد و در مدرسه شهید مطهری مشغول به تدریس علوم دینی شد. آیت‌الله طالقانی اولین مبارزات انقلابی‌اش را با دادن اعلامیه‌ای در مخالفت با کشف حجاب آغاز کرد که سبب دستگیری و زندانی شدن وی شد.
آیت‌الله طالقانی در پی مبارزاتش با حکومت پهلوی چندین بار دیگر نیز به زندان افتاد. از جمله آن می‌توان به زمانی اشاره کرد که سید مجتبی نواب صفوی را در خانه خویش پناه داد. همچنین ایشان بخاطر فعالیت‌های مبارزاتی، آموزش‌های مذهبی و انتشار اعلامیه به زابل و بافت تبعید شد. این شخصیت برجسته انقلابی، از طرفداران دکتر مصدق و از اعضای جبهه ملی بود که در دوران پس از کودتای 28 مرداد به فعالیت در نهضت مقاومت ملی پرداخت. آزادی طلبی در شخصیت وی به اندازه‌ای برجسته بود که در سال 1340 به همراه مهندس بازرگان و دکتر سحابی، نهضت آزادی ایران را تاسیس نمود. آیت‌الله طالقانی در 15 خرداد 1342 نیز آشکارا به مخالفت با حکومت پهلوی پرداخت و تا پیروزی انقلاب اسلامی و بعد از آن نیز بر مواضع آزادی طلبانه خویش ایستادگی کرد. این شخصیت برجسته انقلابی در تاریخ 19 شهریور 1358 سه روز پس از آنکه آخرین نماز جمعه خویش را اقامه کرد، در بهشت زهرای تهران در‌گذشت.
خانه قدیمی متعلق به شخصیتی تاریخی
به روستای گلیرد طالقان که وارد می‌شوید، از هر یک از اهالی روستا که بپرسید، منزل آیت‌الله طالقانی را به خوبی می‌شناسد. خانه‌ای خشتی گلی با معماری متعلق به دوران قاجار که شخصیت‌های برجسته دینی و انقلابی را در خود جای داده‌است. این خانه که بیش از صد و پنجاه سال قدمت دارد و متعلق به "میرمصطفی" جد آیت‌الله طالقانی بوده، روزی محل زندگی "آیت‌الله العظمی سید ابوالحسن"، "آیت‌الله مجاهد سیدمحمود" و "ثقه الاسلام سید مصطفی" بوده‌است و روزی پناهگاه امنی برای مجاهدی چون نواب صفوی. خانه‌ای ساده، روستایی که 7 ستون چوبی سقف آن را نگاه داشته‌است. این خانه 2 در دارد و 3 پنجره چوبی که به طرح‌های هندسی زیبا منقوش شده‌است. در مقابل خانه که قرار می‌گیرید چشمتان به تابلویی می‌افتد که روی آن نوشته:"به خانه حضرت آیت الله سید محمود طالقانی که هر ذره خاکش و تکه خشتش یادآور آوای انسانی و اسلامی اوست، خوش آمدید"
از در خانه که به حیاط روانه می‌شوید، تصویر خشت و گل در متن سبزی درختان، بسیار برایتان چشم‌نواز است و آرامش خاصی در درون آن حس می‌کنید که میراث صاحبان همین خشت و گل بوده‌است. بخش اصلی این عمارت 4 اتاق قرار دارد. یک اتاق با دیوارهای قطورگلی در قسمت شرقی خانه، که محل زندگی آیت‌الله طالقانی و پدرشان بوده است و 3 اتاق برای اهل خانه در قسمت غربی. منزل ارزشمند ایشان در تاریخ 12 اردیبهشت 1377 به عنوان یکی از آثار ملی به ثبت رسیده‌است. در سکوت روستا، لحظه‌ای اگر بایستید و به تاریخ این خانه گوش بسپارید، صدای کودکانی که در این خانه الفبای آزادگی را درکنار خواندن و نوشتن از آیت‌الله آموختند، به خوبی بشنوید. کودکانی که شاید امروز هر کدام زنان و مردان آزاده‌ای شده‌اند که میراث سیدمحمود را به بزرگی پاس می‌دارند.
انسان‌های آزادی طلب همیشه بخشی از تاریخ کشور ما بوده‌اند و به تبع آن، متعلقاتشان نیز برای شناخت بهتر ایشان و تاریخ سرزمینمان بسیار ارزشمند بوده است. از این رو بازدید از خانه آیت الله طالقانی امریست جهت آشنایی بیشتر با شیوه زندگی و شخصیت ایشان.
من وحیدی
